Zabrzeżna czy Zabrzeźna?

1 grudnia 2023

Ulica Zabrzeżna czy Zabrzeźna?

Takie pytanie pojawiło się u nas po raz pierwszy, kiedy przygotowywaliśmy projekt #ApartamentyDwieRzeki, a odpowiedź okazała się zupełnie nieoczywista. Otóż nazwa ulicy brzmi inaczej, w zależności od źródła:

Zabrzeżna:
- Akt notarialny
- Księgi Wieczyste
- Geoportal

Zabrzeźna:
- Warunki Zabudowy
- Pozwolenie na budowę
- Inter SIT (mapa Łodzi)
- Dokumenty ZDiT

Która wersja jest zatem prawidłowa?

Ostatnio przyjrzeliśmy się ponownie temu tematowi i zagłębiliśmy w historię podziałów administracyjnych terenów, na których obecnie budujemy #ApartamentyDwieRzeki, a to dzięki naszemu komentatorowi, Panu Jerzemu.
Nasze nowe osiedle powstaje na gruncie niezwykle bogatym w historię. Oficjalnie uznawany za część Rokicia, teren przy ul. Zabrzeżnej to obszar Osady Młyńskiej Chachuła. Była ona częścią ziem kanoników kapituły krakowskiej już w 1464 roku, a młyn napędzany przez rzekę Jasień, był świadkiem licznych wydarzeń - w tym pierwszych działań ekologicznych w Łodzi w walce o czystą wodę!

Ekspercki komentarz Pana Jerzego wyjaśnia więcej: “Obowiązująca jest oczywiście nazwa ulicy Zabrzeżna - przez „ż” z kropką. Ale okoliczna ludność, do której i ja się zaliczam, jeśli już o tej ulicy mówi, nazwę wymawia miękko, przez „ziet”. I tak też piszą, i ja od urodzenia poddany jestem temu regionalizmowi.
Co do nazw narzuconych przez SIM. Jest to owoc mozolnego trudu urzędniczego, naśladującego system warszawski. Granice wyrysowano urzędniczym ołówkiem kierując się kryterium łatwego podziału. Opartego na współcześnie istniejących, najbardziej wyrazistych elementach topografii. Kreśląc granice SIM „Rokicie” - wykorzystano mechanicznie proste elementy dzisiejszej topografii: kanał Jasienia, tor kolejowy, ulicę Pabianicką, rzekę Ner. Połączono w ten sposób kawałek Rokicia, niemal połowę Nowego Rokicia, i większość osady młyńskiej Chachuły, która w 1924 została włączona w obszar nowo powołanego miasta Ruda Pabianicka.
Zasięg poszczególnych obszarów SIM dostosowano do - również sztucznych - granic dawnych dzielnic administracyjnych, zlikwidowanych w roku 1993. Urzędnicza rutyna nie znosi pustki, więc niezależnie od SIM istnieją w Łodzi „osiedla administracyjne”.
Sposób ich nazywania - to osobny problem. Na przykład „osiedle Rokicie” utworzono z dwóch obszarów SIM „Rokicie” i „Nowe Rokicie”. Czyli z północno-zachodniej części wcześniejszej dzielnicy „Górna”.”

Wszystkim polecamy zajrzeć na profil Pana Jerzego, bo to skarbnica takich ciekawostek!

Na zdjęciu: Okolice Zabrzeżnej sfotografowane z góry w maju 1942 r.
Źródło